Tư pháp Hàn Quốc yêu cầu Nhật bồi thường 16 nạn nhân nô lệ tình dục

Gần tám thập niên kể từ Chiến tranh thế giới thứ hai, một tòa án Hàn Quốc ra phán quyết buộc Nhật bồi thường cho 16 phụ nữ, là nạn nhân nô lệ tình dục của quân đội Nhật Bản trong thời kỳ đế quốc Nhật cai trị Triều Tiên. Thắng lợi nói trên của các nạn nhân Hàn Quốc trong cuộc chiến lâu dài đòi công lý có nguy cơ khiến quan hệ Tokyo-Seoul căng thẳng trở lại.

Bà Lee YongSoo (T), một trong những nạn nhân "nô lệ tình dục" của quân đội Nhật trong thời kỳ thế chiến đệ nhị. Ảnh ngày 14/08/2019. AP - Ahn Young-joon

Tòa phúc thẩm Seoul yêu cầu chính quyền Nhật bồi thường khoảng 200 triệu won (tương đương khoảng 140.000 euro) cho mỗi nguyên đơn. Theo tòa, các nạn nhân ‘‘đã bị bắt cóc hoặc bị cưỡng bức’’ đưa vào nhà thổ của quân đội Nhật, và họ ‘‘đã không thể có được một cuộc sống bình thường sau chiến tranh’’.

Theo AFP, phán quyết của Tòa phúc thẩm Seoul hôm qua, 23/11/2023, đã hủy bỏ quyết định trước đó của một tòa án cấp dưới hồi tháng 4/2021, bác đơn khiếu nại của các nạn nhân với lý do là chính quyền Nhật được hưởng ‘‘quyền miễn tố’’ với tư cách một ‘‘Nhà nước’’ và vụ việc này có thể gây khủng hoảng ngoại giao. AFP cho biết thêm, quan điểm của Tòa phúc thẩm Seoul là quyền miễn tố sẽ không được tôn trọng trong trường hợp một Nhà nước có các hành xử ‘‘bất hợp pháp’’.

Thông tín viên Célio Fioretti từ Seoul cho biết thêm: 

Một quyết định lịch sử đối với một vụ kiện tụng lâu đời giữa Hàn Quốc và Nhật Bản. Vấn đề ‘‘các phụ nữ giải sầu’’ - một uyển ngữ thường dùng để chỉ nạn nô lệ tình dục trong thời kỳ Nhật Bản chiếm đóng Triều Tiên – là một cuộc tranh đấu trường kỳ của các nạn nhân, gia đình và chính quyền Hàn Quốc. Họ yêu cầu chính phủ Nhật Bản xin lỗi và bồi thường. 

Sau nhiều thập niên tranh tụng, năm 2015, Nhật Bản và Hàn Quốc dường như có lúc đã đạt được một thỏa hiệp có thể dẫn đến chấm dứt kiện tụng. Ông Shinzo Abe, thủ tướng Nhật Bản lúc đó đã có lời xin lỗi và hứa chi 8 triệu đô la cho một quỹ dành riêng cho việc này. 

Tuy nhiên, nhiều người Hàn Quốc đã chỉ trích là việc xin lỗi của phía Nhật không đủ thành khẩn. Bản thân chính phủ Nhật sau đó cũng đã xét lại quyết định này. Các nạn nhân tiếp tục cuộc chiến pháp lý. Quyết định mà tư pháp Hàn Quốc đưa ra hôm qua là quyết định thứ hai có lợi cho các nạn nhân. Về phần mình, Tokyo ngay lập tức nhắc lại rằng Nhật Bản không có nghĩa vụ tuân thủ phán quyết này’. 

Ngoại trưởng Nhật, bà Yoko Kamikawa, tuyên bố phán quyết của tư phán Hàn Quốc ‘‘trái ngược với luật pháp quốc tế và các thỏa thuận song phương’’, và quyết định này là ‘‘vô cùng đáng tiếc và hoàn toàn không thể chấp nhận được’’. Về phần mình, bộ Ngoại Giao Hàn Quốc khẳng định ‘‘đang xem xét kỹ phán quyết này’’. Theo AFP, phán quyết của tư pháp Hàn Quốc được đưa ra vào lúc chính phủ Hàn Quốc của tổng thống Yoon Suk Yeol tìm cách gạt qua một bên những bất đồng liên quan đến quá khứ, để siết chặt quan hệ với Nhật Bản, nhằm đối phó với các đe dọa quân sự từ Bắc Triều Tiên.