Vào nội dung chính
PARIS 2024 - LOS ANGELES 1984

Thế vận hội Los Angeles 1984 : Liên Xô phục thù tẩy chay và cơ hội cho Rumani

Giữa Chiến tranh lạnh, Thế vận hội mùa hè Los Angemes 1984 bị Liên Xô và đa số các quốc gia Cộng sản tẩy chay. Đó là sự đáp trả của Kremlin cho việc Thế vận hội Matxcơva 1980 bị Mỹ và các đồng minh tẩy chay. Khi đó, khoảng năm chục nước đã tham gia tẩy chay do Liên Xô xâm lược Afghanistan năm 1979. Tại Los Angeles 1984, Trung Quốc lần đầu tiên tham gia Thế vận hội, trong khi đó đoàn Liên bang Nam Tư của Tito và Rumani của Ceauşescu vẫn tới Mỹ. 

Toàn cảnh lễ khai mạc Thế vận hội mùa hè Los Angeles 1984, trên sân vận động Los Angeles Memorial Coliseum, Mỹ, ngày 28/07/1984 với sự tham dự của 140 nước mặc dù Liên Xô kêu gọi tẩy chay.
Toàn cảnh lễ khai mạc Thế vận hội mùa hè Los Angeles 1984, trên sân vận động Los Angeles Memorial Coliseum, Mỹ, ngày 28/07/1984 với sự tham dự của 140 nước mặc dù Liên Xô kêu gọi tẩy chay. AP - Dave Tenenbaum
Quảng cáo

Đó là những câu hỏi vẫn bám theo sự tham dự của Rumani. Nhưng đó cũng là lần tham gia Thế vận hội mang tính lịch sử trên bình diện thể thao với Rumani. Các vận động viên nước này đã rời Los Angeles với vị trí thứ 2 trên bảng xếp hạng huy chương.

Rumani là nước duy nhất trong khối Hiệp ước Vacxava tham dự Thế vận hội Los Angeles. Với tất cả các thành viên khác thuộc khối Đông Âu, mệnh lệnh lúc bấy giờ là tẩy chay.

Các nhà sử học đã đánh giá sự tham dự của Rumani tại Thế vận hội ở Mỹ là do những tính toán chính trị của chính quyền Bucarest. Quả thực, nếu như năm 1980, Rumani tham dự Thế vận hội Matxcơva là để tỏ trung thành đối với người « anh cả » của khối Đông Âu thì 4 năm sau đó, quan hệ Rumani – Liên Xô không còn mấy tốt đẹp. Hơn nữa Rumani đang cần có ngoại tệ mạnh và Ceauşescu tính cách để có được nhiều nhất. Cuối cùng, lãnh đạo độc tài Rumani muốn đánh bóng lại hình ảnh của mình trên trường quốc tế qua việc tham dự Thế vận hội Los Angeles.

Về phần mình, Peter Ueberroth, lãnh đạo Ủy ban tổ chức Thế vận hội Mỹ, đã cố gắng hết sức để thuyết phục Rumani, và cả các nước Cộng sản khác, chẳng hạn như Trung Quốc, đến Califorrnia. Một kỳ thế vận hội mà vắng mặt hàng nghìn vận động viên tài năng là điều không thể chấp nhận được trên phương diện thể thao cũng như tài chính.Trong một cuộc trả lời phỏng vấn đài RFI, nhà sử học Adrian Cioroianu cho biết : « Liên Xô và các đồng minh của họ đã quyết định tẩy chay sau khi ký hợp đồng bản quyền truyền hình với kênh truyền ình Mỹ ABC ».

Sau các cuộc thương lượng giữa Ủy Ban Olympic Quốc tế CIO, Ủy Ban Olympic Quốc gia Rumani và chính quyền Cộng sản Bucarest, tất nhiên phải có sự chỉ đạo của Ceauşescu, Rumani đã nhận hàng chục nghìn đô la, một số nguồn tin nói đến 120 nghìn, để chi phí đi lại và lưu trú của đoàn thể thao Rumani. Sau khi Rumani quyết định đến Los Angeles, Trung Quốc và Nam Tư cũng đã noi theo.

Đoàn thể thao Rumani trong lễ khai mạc Thế vận hội mùa hè Los Angeles 1984, Mỹ, ngày 28/07/1984.
Đoàn thể thao Rumani trong lễ khai mạc Thế vận hội mùa hè Los Angeles 1984, Mỹ, ngày 28/07/1984. © AP

Tham dự Thế vận hội Los Angeles, đoàn thể thao Rumani đã đạt được thành công ngoài mong đợi và mang tính lịch sử. Trước đó chưa bao giờ Rumani gặt hái được nhiều huy chương đến như vậy. Đoàn Rumani với 124 vận động viên được xếp thứ 2 trên bảng tổng sắp huy chương, chỉ sau chủ nhà Hoa Kỳ. Trong tổng số 50 huy chương đạt được có 20 vàng. Vậy là Rumani đã thắng trong ván cược thể thao. « nhưng về chính trị thì không », ông Andrian Cioroianu nhận định.

Rumani cũng được đánh giá cao vì đã tới Los Angeles cho dù Liên Xô và các đồng minh kêu gọi tẩy chay. Các vận động viên Rumani đã được hoan hô hồi lâu khi tiến vào sân vận động Olympic Coliseum ở thành phố của những Thiên thần trước sự hiện diện của tổng thống Mỹ Ronald Reagan trên khán đài.

Nhìn chung những năm 1980 là thời kỳ thuận lợi cho thể thao Rumani. Các vận động viên Rumani đã trở về từ Thế vận hội mùa hè Matxcơva cũng với 25 tấm huy chương trong đó có 6  huy chương Vàng. Bốn năm sau, họ ghi được thành tích lịch sử. Ln đầu tiên các nữ vận động viên Rumani trở trở thành những nhà vô địch ở môn thi đồng đội. Trong bối cảnh đó, thể dục dụng cụ sau đó trở thành môn thể thao biểu tượng của Rumani để cạnh tranh với Liên Xô.

Sau Nadia Comăneci tỏa sáng ở Montréal 1976 và Matxcơva 1980,  Los Angeles là sân chơi của Ecaterina Szabo.  Nữ vận động viên thể dục dụng cụ người gốc Hungary này đã độc chiếm sàn đấu trên đất Mỹ, riêng cô đã giành được  5 huy chương trong đó có 4 huy chương Vàng. Không chỉ có thể dục dụng cụ làm đầy bảng thành tích của đoàn Rumani tại Los Angeles, còn có nhiều vận động viên của những môn thể thao khác, như Ivan Patzaichin ở môn chèo thuyền Kayak-Canoe, Doina Melinte và Maricica Puica ở môn điền kinh và Nicu Vlad ở môn nâng tạ. Họ là những người đã mang lại niềm hãnh phúc cho người Rumani tại kỳ Thế vận hội đặc biệt này.

Thierry Terret - Chuyên gia Thể thao Olympic
Đài lửa Olympic thắp sáng trên sân vân động Los Angeles Memorial Coliseum khai mạc Thế vận hội mùa hè Los Angeles 1984, ngày 28/07/1984.
Đài lửa Olympic thắp sáng trên sân vân động Los Angeles Memorial Coliseum khai mạc Thế vận hội mùa hè Los Angeles 1984, ngày 28/07/1984. AP - Eric Risberg

Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí

Tải ứng dụng RFI để theo dõi toàn bộ thời sự quốc tế

Chia sẻ :
Không tìm thấy trang

Nội dung bạn đang cố truy cập không tồn tại hoặc không còn khả dụng.