Người Duy Ngô Nhĩ : Các nghị sĩ Mỹ đòi tuyên bố Trung Quốc phạm tội "diệt chủng"

Một nhóm thượng nghị sĩ Mỹ thuộc hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa hôm qua, 27/10/2020, đã trình một nghị quyết đề nghị tuyên bố Trung Quốc là thủ phạm nạn « diệt chủng » người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.

Một người Duy Ngô Nhĩ biểu tình chống Trung Quốc đàn áp người thiểu số Hồi Giáo ở Tân Cương, tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 01/10/ 2020. REUTERS - MURAD SEZER

Các thượng nghị sĩ Mỹ nêu rõ trong văn kiện là « chiến dịch trấn áp của Trung Quốc nhằm vào người Duy Ngô Nhĩ, người Kazakhstan và Kirghzstan, cũng như nhiều nhóm sắc tộc thiểu số theo Hồi giáo khác trong vùng tự trị Tân Cương là phạm « tội diệt chủng ». Ngay lập tức, ngày 28/10, Bắc Kinh đã lên tiếng phản ứng gay gắt, lên án các cáo buộc của nhóm nghị sĩ Mỹ  là « dối trá nhằm chống Trung Quốc, vì động cơ chính trị… ».

Thượng nghị sĩ John Cornyn, đại diện cho nhóm các nghị sĩ nói trên cho biết đây là văn bản ghi nhận tội ác để làm cơ sở buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về những « hành động tày đình » của mình.

Còn thượng nghị sĩ Dân Chủ Jeff Merkley cho rằng văn kiện chỉ cho thấy Hoa Kỳ « không thể im lặng ». Việc Trung Quốc truy bức người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm sắc tộc  thiểu số theo Hồi giáo khác  như : « Giám sát, bỏ tù, tra tấn và đưa vào trại cải tạo, đơn giản đó là tội diệt chủng », ông Merkle, giải thích thêm.

Tuy nhiên, ít có khả năng nghị quyết trên được nhanh chóng thông qua vì Thượng Viện Mỹ hiện đang trong kỳ nghỉ cho đến tận sau ngày bầu cử tổng thống 03/11.

Nhiều tổ chức bảo vệ nhân quyền, gần đây khẳng định có hơn một triêu người Duy Ngô Nhĩ đang bị giam giữ trong các trại tập trung ở Tân Cương. Bắc Kinh vẫn phủ nhận con số trên nhưng thừa nhận chỉ có các trung tâm đào tạo nghề, nhằm giúp người Duy Ngô Nhĩ có việc làm, không bị khủng bố Hồi Giáo lôi kéo.

Chính quyền Mỹ vẫn khẳng định và lên án các hành động trấn áp sắc tộc thiểu số Duy Ngô Nhĩ nhưng vẫn ngại sử dụng từ « diệt chủng ». Theo công ước Liên Hiệp Quốc, các quốc gia thành viên phải có nghĩa vụ ngăn chặn và trừng phạt tội diệt chủng. Gần đây khi đề cập đến tình hình Tân Cương, cố vấn An ninh Quốc gia Nhà Trắng, Robert O’Brian, đã nhận định chiến dịch trấn áp người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương là gần với tội « diệt chủng ». Ứng viên tổng thống của đảng Dân Chủ Joe Biden thì nói thẳng đó là tội diệt chủng và hứa sẽ kiên quyết với Bắc Kinh nếu đắc cử tổng thống Mỹ.