Virus corona: Đài Loan trong thế kẹt giữa WHO và Trung Quốc

Đài Loan đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc phòng chống dịch virus corona do hòn đảo này không phải là thành viên của Tổ chức Y tế Thế giới ( WHO ) và bị nhiều quốc gia cấm cửa do bị xem là một phần lãnh thổ của Trung Quốc.

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn (G) thông báo tình hình dịch virus corona tại Đài Loan sau cuộc họp với Trung tâm Kiểm soát bệnh dịch, Đài Bắc ngày 07/02/2020. REUTERS/Fabian Hamacher

Đài Loan vẫn tham gia các Đại hội đồng của WHO từ năm 1947, khi tổ chức này ra đời, cho đến năm 1970, khi chiếc ghế tại Liên Hiệp Quốc của Trung Hoa Dân Quốc ( tên chính thức của Đài Loan ) rơi vào tay Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa. Từ đó đến nay, Bắc Kinh trở thành đại diện duy nhất của Trung Quốc trong các tổ chức của Liên Hiệp Quốc.

Trong nhiều năm, chính phủ Đài Bắc đã đòi được dự Đại hội đồng WHO với tư cách quan sát viên, nhưng yêu cầu này vẫn bị bác bỏ do áp lực của Bắc Kinh. Đến năm 2008, khi ở Đài Bắc có một chính phủ thân Bắc Kinh, Đài Loan mới được dự họp với danh xưng “Đài Bắc Trung Quốc”. Nhưng khi bà Thái Anh Văn, một chính khách theo xu hướng độc lập, đắc cử tổng thống năm 2016, Bắc Kinh đã quay trở lại chính sách ban đầu: loại trừ hoàn toàn Đài Loan khỏi WHO.

Đài Loan đã phản ứng rất nhanh chóng và hiệu quả trước dịch viêm phổi do virus corona mới và cho tới nay trên hòn đảo này chỉ mới có 18 ca lây nhiễm, đặc biệt là chưa có một ca lây nhiễm trong cộng đồng. Nhưng trong những ngày qua, chính phủ Đài Bắc vẫn than phiền là họ không thể nhận được thông tin kịp thời từ WHO, đồng thời cáo buộc Trung Quốc đã cung cấp cho WHO những thông tin sai lạc về tình hình dịch bệnh ở Đài Loan.

Trung Quốc và WHO thì khẳng định là họ vẫn cung cấp cho Đài Loan những thông tin cập nhật về diễn tiến của dịch bệnh và cho biết là liên lạc với hòn đảo vẫn diễn ra êm xuôi.

Trên thực tế, ngay khi lúc dịch bệnh đang đe dọa cả thế giới, mối hiềm khích giữa Bắc Kinh và Đài Bắc vẫn không suy giảm, nhất là trong bối cảnh Trung Quốc gia tăng cô lập Đài Loan về ngoại giao.

Trong tuần này, các chuyên gia y tế của Đài Loan đã được dự một cuộc họp của WHO trên mạng, cho dù hòn đảo này không phải là thành viên. Theo bộ Ngoại Giao Trung Quốc thì chuyên gia Đài Loan được dự cuộc họp này chính là do Bắc Kinh cho phép. Nhưng hôm nay, 12/02/2020, bộ Ngoại Giao Đài Loan khẳng định sự tham gia của chuyên gia Đài Loan là kết quả dàn xếp trực tiếp giữa Đài Bắc với WHO, chứ không cần sự cho phép của Trung Quốc.

Chỉ có điều, để tránh những tranh cãi chính trị, các chuyên gia Đài Loan tham gia cuộc họp nói trên với tư cách cá nhân và khi tham gia các diễn đàn trên mạng, họ không nêu quốc tịch của mình.

Một khó khăn khác mà Đài Loan đang gặp phải trong dịch virus corona, đó là hòn đảo này bị “vạ lây”, do bị xem là một phần lãnh thổ của Trung Quốc. Hôm qua, bộ Ngoại Giao Đài Loan đã chỉ trích kịch liệt quyết định của Manila ngưng tiếp đón các du khách đến từ Đài Loan, biện pháp mà họ đã áp dụng đối với Hoa lục, Hồng Kông và Macao.

Ngoài Philippines, Bangladesh cũng đã cấm cửa du khách từ Đài Loan, còn Mông Cổ, sau khi cấm tiếp nhận du khách Đài Loan, nay quyết định sẽ xét đơn xin nhập cảnh theo từng trường hợp. Về hàng không, Ý đã cấm các chuyến bay của các hãng hàng không Đài Loan.

Tóm lại, dịch virus corona càng làm nỗi rõ thế cô lập của Đài Loan trên trường quốc tế và Đài Loan là lãnh thổ duy nhất có dịch nhưng lại không phải là thành viên của WHO.