Quan hệ Ấn Độ - Pakistan tan băng

Chính trường Ấn Độ nhìn chung tán đồng sáng kiến của Thủ tướng Modi chìa bàn tay thân thiện với Pakistan. Chiều ngày 25/12/2015, Thủ tướng hai nước Ấn Độ và Pakistan đã có một buổi tiếp xúc ngắn ngủi nhưng « thân mật » tại Lahore, miền đông Pakistan.

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi (T) và Thủ tướng Pakistan Nawaz Sharif (P) tại Lahore, Pakistan, ngày 25/12/2015. REUTERS/Press Information Department (PID)

Đây là lần đầu tiên từ 10 năm qua, một Thủ tướng Ấn Độ đến Pakistan. Thủ tướng Nawaz Sharif ra tận sân bay đón ông Narendra Modi. Sau đó hai người lên trực thăng, bay về nhà riêng của người đứng đầu chính phủ Pakistan. Phía New Delhi nhấn mạnh đây là một chuyến viếng thăm mang tính cá nhân, vào đúng lúc Thủ tướng Paskistan mừng lễ sinh nhật 66 tuổi.

Có rất ít thông tin về nội dung buổi nói chuyện ngày 25/12 giữa lãnh đạo hai nước. Nhưng một số nguồn thông thạo tin cho rằng tranh chấp lãnh thổ ở vùng biên giới Cachemire và tương lai của Afghanistan là hai hồ sơ chắc chắn đã được đôi bên đề cập tới trong buổi làm việc không chính thức này.

Dù vậy, các nhà quan sát đánh giá đây là một cuộc gặp gỡ « lịch sử ». Thủ tướng Modi đến Lahore vài tuần sau khi New Delhi và Islamabad thông báo nối lại hòa đàm liên quan tới vùng Cachemire. Giới phân tích cho rằng, đây là một dấu hiệu cho thấy Ấn Độ và Pakistan đang trên đường bình thường hóa quan hệ.

Tranh chấp trong vùng biên giới Cachemire từ năm 1947 luôn là cái gai trong bang giao giữa hai cường quốc hạt nhân Nam Á này. Đôi bên đã ba lần giao tranh.

Viễn cảnh Ấn Độ và Pakistan sưởi ấm quan hệ được đảng cầm quyền BJP tán đồng. Ngược lại đảng Quốc Đại đối lập thì coi sáng kiến của Thủ tướng Modi là một hành vi « vô trách nhiệm ». Thông tín viên đài RFI Sébastien Farsi, từ New Delhi, giải thích thêm : 

« Trở về New Delhi vài giờ sau buổi tiếp xúc với Thủ tướng Pakistan Nawaz Sharif tại Lahore, nhìn chung sáng kiến của ông Modi đã nhận được đánh giá tích cực. Trước hết, đảng dân tộc chủ nghĩa BJP của Thủ tướng đương nhiệm cho rằng đây là một sáng kiến hay trong lĩnh vực ngoại giao và là cách rất tốt để đối thoại với các nước láng giềng.

Đảng BJP như vậy là đã thay đổi lập trường trên hồ sơ Pakistan. Khi còn trong hàng ngũ đối lập, đảng này luôn chủ trương không đối thoại với Islamabad cho tới khi nào các phần tử khủng bố Pakistan ngưng thâm nhập vào lãnh thổ của Ấn Độ. Ngoài ra, đảng này cũng đòi Pakistan xét xử thủ phạm loạt khủng bố nhắm vào Bombay hồi năm 2011.

Đấy chính là điều ngày hôm qua đảng Quốc Đại đã nhắc lại với các nhà cầm quyền New Delhi. Đảng này lo ngại, chính sách chìa bàn tay thân thiện của Thủ tướng Modi với Islamabad sẽ đe dọa đến an ninh quốc gia.

Dù vậy hành động xích lại gần với Pakistan của Thủ tướng Narendra Modi đã được nhiều lãnh đạo tại vùng Cachemire của Ấn Độ tán đồng. Hai quan chức cao cấp trong vùng hy vọng, đối thoại với Islamabad cho phép vãn hồi hòa bình và ổn định cho vùng đất luôn gây tranh chấp giữa Ấn Độ với Pakistan ».