Human Rights Watch : 2023, « năm khủng khiếp » cho nhân quyền

Trong báo cáo thường niên, công bố ngày 11/01/2024, tổ chức Giám sát Nhân quyền Human Rights Watch đánh giá tình trạng nhân quyền trên thế giới trong năm 2023 tiếp tục xuống cấp, từ dải Gaza cho đến Ukraina, qua cả Sudan. 

Bà của Salma và Alma Al-Jadba, hai bé gái sinh đôi người Palestine, sinh ra trong cuộc chiến tranh giữa Israel và Hamas, tại Rafah, nam dải Gaza, ngày 17/12/2023. REUTERS - STAFF

Tài liệu dài hơn 700 trang liên quan đến gần 100 quốc gia liệt kê những « nỗi thống khổ to lớn » do chiến tranh gây ra giữa Israel và phe Hamas, giữa hai vị tướng đối đầu nhau ở Sudan hay xung đột tiếp diễn ở Ukraina, tại Birmanie, Ethiopoa và ở Sahel. 

Theo bản báo cáo, « năm 2023, thường dân là mục tiêu tấn công và bị sát hại trên một quy mô lớn chưa từng có trong cuộc chiến gần đây giữa Israel và phe Hamas. » Human Rights Watch cáo buộc cả Israel và phe Hamas phạm « tội ác chiến tranh ».  

Trả lời phỏng vấn AFP, lãnh đạo HRW, bà Tirana Hassan, chỉ trích mạnh mẽ các cuộc tấn công trả đũa của Israel ở dải Gaza. Theo bà, « một trong số các tội ác lớn nhất phạm phải là việc trừng phạt tập thể » nhắm vào tất cả thường dân, « điều này tương đương với tội ác chiến tranh », cũng như là việc « bỏ đói » người dân. 

Trong hồ sơ này, HRW lên án Liên Hiệp Châu Âu có chính sách « nhất bên trọng, nhất bên khinh » khi nhanh chóng lên án cuộc tấn công của phe Hamas ngày 07/10/2023 nhưng lại « phản ứng có chừng mực » về các cuộc tấn công trả đũa của Israel trên dải Gaza.   

Báo cáo của HRW còn chỉ trích phương Tây « giả dối », khi « nhắm mắt làm ngơ về những hành động vi phạm nhân quyền, ở cấp độ quốc gia hay quốc tế, chỉ để nhằm xúc tiến các lợi ích của chính mình ».  

Ngoài việc đề cập đến những cuộc xung đột vũ trang, tổ chức phi chính phủ này cũng nhắc đến tác động thảm họa của biến đổi khí hậu và xác định một xu hướng « xói mòn nhân quyền ». 

HRW khẳng định, đây là một « năm đáng sợ, không chỉ đối với các cuộc trấn áp nhân quyền và tội ác tàn bạo thời chiến mà còn đối với sự tức giận có chọn lọc của các chính phủ và hoạt động ngoại giao mang tính giao dịch ».