Đại sứ Trung Quốc tại Paris phủ nhận « tư cách pháp lý » của các nước thuộc Liên Xô cũ

Pháp và ba nước Baltic yêu cầu Bắc Kinh giải thích sau phát biểu của đại sứ Trung Quốc tại Paris hôm 22/04/2023. Ông Lư Sa Dã (Lu Shaye) cho rằng « các quốc gia từng thuộc Liên Xô cũ không có quy chế thực thụ về mặt luật pháp quốc tế ».

Ông Lư Sa Dã (Lu Shaye), đại sứ Trung Quốc tại Pháp đang gây phẫn nộ vì những phát biểu liên quan đến các quốc gia thuộc Liên Xô cũ. AP - Sean Kilpatrick

Trả lời đài truyền hình tư nhân Pháp LCI khi được hỏi về bán đảo Crimée của Ukraina bị Matxcơva thôn tính từ 2014, quan chức Trung Quốc này tuyên bố « Từ đầu, Crimée thuộc về Nga. Kroutchev là người đã đem tặng vùng lãnh thổ này cho Ukraina dưới thời Liên Xô ».

Đại sứ Lư Sa Dã cho rằng đã đến lúc cần ngừng « tranh cãi vô bổ » về các đường biên giới thời hậu Xô Viết. Điều « khẩn cấp hơn cả là tìm ra giải pháp ngừng bắn giữa Nga với Ukraina ».

Ngay lập tức một phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Pháp cho biết « ngỡ ngàng về lời lẽ của đại sứ Trung Quốc tại Pháp liên quan đến biên giới các quốc gia độc lập từ khi Liên Xô sụp đổ năm 1991. Trung Quốc cần làm sáng tỏ » rằng những lời lẽ đó thể hiện quan điểm cá nhân của đại sứ Trung Quốc tại Paris, Lư Sa Dã. Pháp hy vọng rằng đấy không là lập trường chính thức của Bắc Kinh về quy chế pháp lý của các quốc gia có chủ quyền.

Hãng tin Anh Reuters chưa liên lạc được với bộ Ngoại Giao Trung Quốc về chủ đề này. Ba nước trong vùng Baltic là Estonia, Litva và Latvia rất phẫn nộ trước những tuyên bố sai lệch và đi ngược lại lịch sử của nhà ngoại giao Trung Quốc này.

Từ Vilnius, thông tín viên RFI Marielle Vitureau tường thuật :

« Ngoại trưởng ba nước vùng Baltic, Estonia Litva và Latvia đã hội ý với nhau đề cùng đáp trả đại sứ Trung Quốc ở Paris. Trên mạng Twitter, Margus Tsakhna, ngoại trưởng Estonia giải thích lập luận của đại diện ngoại giao Trung Quốc này là hoàn toàn sai. Xin trích, “chiểu theo luật pháp quốc tế, các quốc gia Baltic là những nước có chủ quyền từ năm 1918 thế nhưng rồi trong vòng 50 năm họ đã bị đô hộ”. Từ 1940 đến 1990 các quốc gia này bị Liên Xô đô hộ.

Lãnh đạo ngoại giao Latvi, Edgars Rinkevics, lên án những lời lẽ “hoàn toàn không thể chấp nhận được” và chờ đợi đại sứ Trung Quốc sẽ phải rút lời lại. Cuối cùng ngoại trưởng Litva Gabrielius Landsbergis thì cho rằng phát biểu của ông Lư Sa Dã là một bằng chứng củng cố thêm quan điểm của các nước vùng Baltic.

Cả ba quốc gia này cùng không tin tưởng vào Trung Quốc để đàm phán vãn hồi hòa bình cho Ukraina. Quan hệ giữa Litva với Trung Quốc đã xấu đi từ khi Vilnius mở văn phòng đại diện tại Đài Loan hồi cuối 2021. Latvia và Estonia cũng giữ khoảng cách với Trung Quốc. Hai quốc gia này coi Bắc Kinh là một mối đe dọa mới đối với ngành tình báo trong khu vực ».