Bầu cử Đài Loan trong tầm ngắm của Bắc Kinh

19 triệu cử tri Đài Loan, hôm nay 13/01/2024, được kêu gọi bầu lại tổng thống cho một nhiệm kỳ 4 năm và 113 đại biểu Quốc Hội trong bối cảnh Trung Quốc liên tục duy trì sức ép. Vào lúc cử tri xếp hàng trước các phòng phiếu, hãng tin Pháp AFP ghi nhận Trung Quốc điều chiến đấu cơ đến tận đảo Bình Đàm (Pingtan), hòn đảo gần sát nhất với Đài Loan.

Áp phích tranh cử của ông Lại Thanh Đức (Lai Ching-te) tại Đài Bắc, Đài Loan, ngày 12/01/2024. © Ann Wang / REUTERS

Suốt từ đầu tuần, Bắc Kinh liên tục gia tăng áp lực cả về mặt quân sự lẫn ngoại giao trước một cuộc bầu cử được cho là mang tính quyết định với tương lai của gần 24 triệu dân Đài Loan. Chính quyền Đài Bắc khẳng định, 5 khinh khí cầu do thám của Trung Quốc đã vượt qua đường trung tuyến, một chục chiến đấu cơ và 6 tàu chiến của Trung Quốc đã áp sát hòn đảo. Kèm theo đó là lời đe dọa quân đội nước này « nghiền nát » mọi ý đồ ly khai.

18.000 phòng phiếu trên toàn bộ hòn đảo đóng cửa từ 4 giờ chiều giờ địa phương và Đài Loan bắt đầu kiểm phiếu. Trong cuộc bầu cử lần trước hồi năm 2020, tỷ lệ cử tri tham gia đạt 75%. Giới quan sát dự đoán lần này, cử tri Đài Loan cũng sẽ tham gia đông đảo, vì « khác với ở Hoa Lục », Đài Loan là « một nền dân chủ thực thụ và người dân có quyền dùng lá phiếu để bày tỏ chính kiến », như một số cử tri đã cho biết.

Từ Đài Bắc, thông tín viên của RFI Adrien Simorre tường thuật :

« Các phòng phiếu vừa đóng cửa và chỉ trong chốc lát một số kết quả sẽ bắt đầu được thông báo, vì ở đây, cuộc kiểm phiếu được truyền hình trực tiếp. Cử tri Đài Loan từ 8 giờ sáng đã bắt đầu đi bầu và mỗi người phải đóng ba condấu trên thẻ cử tri : một để bầu lại tổng thống và hai con dấu khác để chọn đại biểu Quốc Hội.

Như đã biết, có ba đảng chính gồm Đảng Dân Tiến cầm quyền. Đảng này chủ trương cứng rắn với Trung Quốc. Quốc Dân Đảng là phe đối lập chính có lập trường hòa hoãn với Bắc Kinh và kêu gọi đàm phán với đảng Cộng Sản Trung Quốc. Bất ngờ là Đảng Nhân Dân Đài Loan của ông Kha Văn Triết (Ko Wen Je). Ông này tập trung vào những chủ đề mang tính nội bộ để huy động cử tri.

Các phương tiện truyền thông ghi nhận cử tri xếp hàng dài trước các phòng phiếu và tỷ lệ tham gia chắc sẽ cao nhờ trời hôm nay rất đẹp, nhưng có thể là tỷ lệ người đi bầu không được cao như so với 4 năm trước.

Tôi đang có mặt tại trụ sở của Đảng Dân Tiến. Mọi người bắt đầu chuẩn bị cho cuộc mít tinh tối nay, nhưng chưa thể nói là mọi người đang hồ hởi. Nhiều người tỏ ra lo lắng cho ứng cử viên của đảng này là phó tổng thống mãn nhiệm Lại Thanh Đức (Lai Ching Te), bởi một phần cử tri đang bị ứng viên họ Kha chiêu dụ. Ở đây, mọi người cũng đang lo lắng trước khả năng đảng cầm quyền mất đa số ở Quốc Hội ».

Trong Quốc Hội sắp mãn nhiệm, Đảng Dân Tiến của tổng thống Thái Anh Văn có 63 đại biểu trên tổng số 113 ; bên Quốc Dân Đảng chiếm được 38 ghế và Đảng Nhân Dân Đài Loan hiện chỉ có 5 đại biểu trong cơ chế lập pháp này.

Theo kết quả giờ chót, ứng viên Lại Thanh Đức thuộc Đảng Dân Tiến đắc cử với hơn 40% số phiếu. Tuy nhiên, đảng này mất đa số tại Quốc Hội.