Vào nội dung chính
TÂY BAN NHA - BẢO TÀNG

Tây Ban Nha : Bảo tàng Prado tròn 200 tuổi

Năm 2019 đánh dấu 200 năm ngày thành lập Bảo tàng Prado ở thủ đô Madrid. Kể từ ngày khai trương vào năm 1819, nhờ vào bộ sưu tập nghệ thuật cũng như nguồn tài trợ của hoàng gia Tây Ban Nha, Prado nay đã trở thành một trong những viện bảo tàng có uy tín hàng đầu thế giới, với hơn 35.000 tác phẩm đủ loại và ba triệu lượt khách hàng năm.

Được trùng tu vào năm 2007, Bảo tàng Prado hiện sở hữu 35.000 tác phẩm, hàng năm thu hút 3 triệu lượt khách
Được trùng tu vào năm 2007, Bảo tàng Prado hiện sở hữu 35.000 tác phẩm, hàng năm thu hút 3 triệu lượt khách REUTERS /Andrea Comas
Quảng cáo

Kể từ đầu năm nay cho tới ngày 03/10/2019, Bảo tàng Prado tổ chức một cuộc triển lãm lớn dàn trải trên 8 không gian trưng bày, để giới thiệu với khách tham quan lịch sử hình thành của định chế này, đồng thời cho thấy tầm ảnh hưởng của Viện bảo tàng quốc gia Tây Ban Nha đối với giới nghệ sĩ có tên tuổi từ giữa thế kỷ XIX trở đi.

"Goya toàn tập" nổi bật trong chương trình triển lãm

Cuộc triển lãm với nhan đề ‘‘Prado 1818-2019’’ bao gồm tổng cộng 168 tác phẩm gốc, trong đó có 134 tác phẩm đến từ bộ sưu tập ‘‘thường trực’’ của Bảo tàng Prado, riêng 34 tác phẩm còn lại được mượn từ các viện bảo tàng và phòng triển lãm của Mỹ, Pháp, Anh, Đức, Nga hay Hungary. Một cách để cho thấy là trong vòng hai thế kỷ, Bảo tàng Prado đã gợi hứng cho rất nhiều nghệ sĩ quốc tế, mở ra cuộc đối thoại giữa các danh họa thời xưa với các tên tuổi thời nay.

Có lẽ cũng vì thế mà khách xem triển lãm được dịp nhìn thấy các tác phẩm của các danh họa lừng danh thế giới như Renoir, Manet, Sargent được trưng bày chung với các nghệ sĩ đương đại như Arikha ou Pollock. Về phía các nghệ sĩ Tây Ban Nha, các thiên tài Picasso hay Dali được đối chiếu với các bậc thầy là Velázquez, El Greco và nhất là Goya, rất nhiều tác phẩm của họa sĩ này nằm trong kho lưu trữ của Prado.

Ban đầu là bộ sưu tập tranh nghệ thuật của hoàng gia (Prado ban đầu mang tên là Bảo tàng Hoàng gia về hội họa “Museo Real de Pinturas”), các tác phẩm trưng bày tại bảo tàng này đã nhanh chóng trở thành niềm tự hào của cả một quốc gia (tiếng Tây Ban Nha là “Museo Nacional del Prado”).

Về điểm này, phải công nhận là Prado sở hữu một trong những bộ sưu tập tranh quý hiếm nhất thế giới, gồm các tác phẩm thuộc nhiều trường phái châu Âu, kể cả hội họa Hà Lan, Pháp, Ý, Đức và dĩ nhiên là Tây Ban Nha. Các tác phẩm này kể từ giữa thế kỷ XIV đến đầu thế kỷ XIX, từng được sưu tầm bởi các dòng dõi vua chúa thuộc hai triều đại Habsburg và Bourbon, thừa kế ngai vàng của vua Charles Quint (Carlos V sinh 1500 - mất 1558).

Lúc sinh tiền, Charles Quint từng được mệnh danh là ‘‘ông tổ’’ của vương quốc Tây Ban Nha, do ông là vị vua đầu tiên thống nhất hai vùng lãnh thổ Castilla và Aragón, để rồi cai trị Đế chế Tây Ban Nha từ năm 1516 trở đi. Ngoài Tây Ban Nha, đế chế này còn bao gồm cả các vùng miền ở Ý và Hà Lan, cho tới khi nhánh Tây Ban Nha của dòng họ Habsburg bị tuyệt tự.

Tranh Hà Lan thời hoàng kim, điểm mạnh của Prado

Yếu tố lịch sử này giải thích vì sao, bộ sưu tập ‘‘hoàng gia’’ của Bảo tàng Prado có khá nhiều bức tranh quý hiếm của các danh họa trường phái ‘‘sơ khai’’ vùng Flandres, chẳng hạn như Robert Campin, Rogier Van der Weyden, Dieric Bouts, Petrus Christus và nhất là bộ sưu tập của Hieronymus Bosch, trong đó có bức họa ‘‘tam liên’’ mang tựa đề The Garden of Early Delights (tạm dịch ‘‘Vườn trần lạc thú’’).

Hội họa vùng Flandres thời Phục Hưng (Brueghel the Elder) thời baroque (thế kỷ XVI), hay là trường phái hội họa Hà Lan (thế kỷ XVII) cũng ngoạn mục không kém với nhiều tác phẩm của Van Dyck, Rubens và nhất là của bậc thầy Rembrandt (1606-1669), được nhiều viện bảo tàng tổ chức lễ kỷ niệm trong năm 2019.

Với hơn 1.300 bức tranh và 3.000 bức vẽ, hầu hết là của các họa sĩ nổi tiếng, Viện bảo tàng Prado hiện lưu trữ bộ sưu tập tranh của vác bậc thầy Tây Ban Nha lớn nhất thế giới. Trong suốt năm 2019, sẽ có một loạt chương trình văn hóa để đề cao giá trị của bộ sưu tập. Các cuộc triển lãm đối chiếu tác phẩm điêu khắc của Giacometti với kiệt tác Anunciación (Thiên sứ truyền tin) của Fra Angelico, vừa được trùng tu. Các bậc thầy Tây Ban Nha trong đó có Velázquez và El Greco sẽ được trưng bày bên cạnh các danh họa như Rembrandt, Vermeer, Rubens, Van Dyck và nhiều tên tuổi khác của dòng hội họa Hà Lan thời hoàng kim.

Đối chiếu xưa và nay, Viện bảo tàng Prado sẽ khai trương một cuộc triển lãm đồ sộ về danh họa Goya vào ngày 19/11/2019, tức là đúng vào ngày mừng sinh nhật 200 tuổi. Triển lãm không chỉ đơn thuần trưng bày hơn 200 tác phẩm qua tất cả các thời kỳ sáng tác, mà còn cho thấy ảnh hưởng của Goya lên các nghệ sĩ sau này. Manet, Sargent hoặc Sorolla đã từng đến Prado để nghiên cứu tại chỗ và học cách vẽ tranh của các bậc thầy. Nhất là trong thể loại tranh chân dung vẽ theo yêu cầu của các ông vua bà chúa, một cách để thể hiện quyền thế của hoàng gia quý tộc thời bấy giờ.

Quan hệ gắn bó giữa Picasso với Prado

Lúc sinh tiền, Picasso từng được bổ nhiệm làm giám đốc ‘‘danh dự’’của Prado (năm 1936). Một trong những bức vẽ khỏa thân của ông thời ấy làm người xem liên tưởng tới bức tranh "La Maja Desnuda" của danh họa Goya.

Thời còn trẻ, Picasso cũng đã từng nghiên cứu những kỹ thuật của Velázquez trong cách vẽ chân dung nhà vua Felipe Đệ Tứ (Philip IV). Trong các gam màu lạnh, Picasso cũng từng gợi hứng rất nhiều từ cách dùng màu xanh của El Greco. Mối quan hệ mật thiết ấy được thể hiện sau đó qua bức kiệt tác Guernica, sinh thời Picasso không muốn thấy bức tranh này được trưng bày ở một nơi nào khác ngoài Bảo tàng Prado.

Qua các văn bản và tài liệu lưu trữ như các bộ ảnh chụp, các thước phim nhựa, Bảo tàng Prado cho thấy rất nhiều nghệ sĩ danh tiếng như Picasso, Dali, Miró, Warhol đều đã từng đến Viện bảo tàng Prado để tìm tòi, nghiên cứu hay họ chỉ đơn thuần xem tranh thời xưa để đi tìm nguồn cảm hứng trong dư âm, tiếng vọng từ quá khứ tiềm tàng. Có lẽ vì thế mà cuộc triển lãm nhân sinh nhật 200 tuổi của Prado có thêm tiểu tựa ‘‘Un Lugar de Memoria’’ nơi cất giữ ký ức. Dĩ vãng huy hoàng tưởng chừng mãi ngủ yên nay lại được đánh thức.

Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí

Tải ứng dụng RFI để theo dõi toàn bộ thời sự quốc tế

Chia sẻ :
Không tìm thấy trang

Nội dung bạn đang cố truy cập không tồn tại hoặc không còn khả dụng.