Thổ Nhĩ Kỳ tấn công vào vùng Kurdistan- Syria sau một ngày oanh kích

Cho dù bị hầu hết cộng đồng quốc tế lên án, tổng thống Thổ Nhĩ kỳ Recep Erdogan ra lệnh tấn công vào miền đông bắc Syria do lực lượng Kurdistan-Syria kiểm soát.

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ oanh kích vào khu làng Ras al-Ain do lực lượng Kurdistan kiểm soát, ở phía đông bắc Syria, ngày 09/10/2019 Delil SOULEIMAN / AFP

Bốn cánh quân Thổ Nhĩ Kỳ và các nhóm chiến binh người Kurdistan do Ankara võ trang tràn qua biên giới Syria vào chiều thứ tư 09/10/2019, chỉ hai ngày sau khi phần lớn 1000 quân Mỹ rút đi nơi khác, theo quyết định của tổng thống Donald Trump.

Trong số 20 nạn nhân đầu tiên có 8 thường dân. Lực lượng Kurdistan-Syria FDS tổng động viên và kêu gọi cộng đồng và công luận quốc tế ủng hộ.

Tình hình tại chỗ như thế nào? Từ Beyrouth, thông tín viên Paul Khalifeh trong khu vực tường thuật:

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tập trung các mũi tấn công vào các thành phố biên giới Ras a-Ain, tỉnh Hassakê ở đông bắc và Tal Al Yat, tỉnh Raqqa ở phía bắc. Sau các đợt oanh kích và pháo kích, các đơn vị Thổ Nhĩ Kỳ tràn quan biên giới đánh vào thành phố Tall Abyad.

Vài giờ sau, Lực lượng Kurdistan-Syria FDS thông báo « đẩy lùi » được đợt tấn công còn bộ quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ loan báo « đánh trúng hơn 180 vị trí của khủng bố ».

Trước cường độ phi pháo và chiến trận, dân cư địa phương bỏ vùng biên giới, khẩn cấp sơ tán về phương nam. Trong khi đó, các đơn vị Kurdistan-Syria, trang bị súng chống tăng, bố trí trên đường phố, quyết chí kháng cự cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ mà mục tiêu là thiết lập một vành đai trái độn rộng 20 km, dài 400 km từ tỉnh Alepo đến Hassakê.

Thổ Nhĩ Kỳ đưa lực lượng phụ thuộc, khoảng 20 ngàn tay súng, với tên gọi là « Quân đội dân tộc Kurdistan » do Ankara huấn luyện và võ trang lên tuyến đầu. Phía sau là các đơn vị Thổ Nhĩ Kỳ với hàng trăm đại pháo, xe tăng và máy bay tối tân nhất trong vùng yểm trợ.

Phía Kurdistan-Syria, họ có thể huy động 50 ngàn chiến binh, kể cả phụ nữ, được tôi rèn trong nhiều năm chiến đấu chống thánh chiến Daech, với vũ khí đủ loại do Mỹ cung cấp từ đại pháo cho đến xe tăng.

Cuộc xung đột sẽ rất gai go cho cả đôi bên.

Về phần chính quyền Syria : Damas khuyến cáo Ankara không được vi phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Syria. Quân đội Syria sẽ phản ứng mạnh với mọi phương tiện. Tuy nhiên, Damas sẽ không yểm trợ người Kurdistan-Syria trừ phi họ từ bỏ dự án lập quốc cũng như tuyên cáo quyền tự trị trên 25% lãnh thổ Syria.

Quốc tế đồng thanh phản đối Ankara

Trước tiên là Hoa Kỳ.Ngoại trưởng Mike Pompeo ngay từ hôm 09/10/2019 cho biết Washington đã « không bật đèn xanh » cho Thổ Nhĩ Kỳ mở chiến dịch tấn công nói trên. Tuy nhiên ngoại trưởng Mỹ cho rằng « lo ngại về an ninh của Ankara là chính đáng ». Mike Pompeo tránh trả lời câu hỏi của hệ thống truyền thông Mỹ PBS, khi được hỏi về nguy cơ tổ chức tự xưng là một Nhà Nước Hồi Giáo cực đoan hồi sinh.

Khác với chính quyền Mỹ, Quốc Hội Hoa Kỳ mạnh mẽ lên án Thổ Nhĩ Kỳ tấn công vào vùng đất của người Kurdistan ở Syria. Đảng Cộng Hòa phối hợp với đảng đối lập Dân Chủ đề xuất một loạt các biện pháp trừng phạt kinh tế nhắm vào Ankara. Tại Thượng Viện, thượng nghị sĩ Cộng Hòa, Lindsey Graham, một người thân cận với ông Trump xem việc nguyên thủ Mỹ bỏ rơi người Kurdistan từng sát cánh với cộng đồng quốc tế tiêu diệt tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo, là điều « nhục nhã ». Về phần Donald Trump, « tiêu diệt kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ » nếu như tổng thống Erdogan « đi quá đà ».

Trong khi đó, Matxcơva, điểm tựa của chế độ Bachar al Assad, kêu gọi chính quyền Damas và cộng đồng người Kurdistan tại Syria « mở đối thoại ». Châu Âu đồng thanh kêu gọi Ankara « ngừng chiến dịch tấn công », đe dọa đến an ninh của người Kurdistan tại Syria, thành trì chống tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo từ 5 năm qua. Berlin lo ngại « tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo hồi sinh ». Paris « mạnh mẽ lên án » hành động « xâm phạm chủ quyền quốc gia của một thành viên trong Liên Đoàn ».