Tân TT Maldives: Kho bạc nhà nước bị thâm lạm vì các dự án Trung Quốc

Vừa chính thức nhậm chức vào hôm qua, 17/11/2018, tân tổng thống Maldives Ibrahim Mohamed Solih đã tuyên bố rằng ngân quỹ quốc gia đã bị thâm lạm nghiêm trọng, và nước ông đang gặp khó khăn về tài chính vì đã vay mượn của Trung Quốc quá nhiều trong đợt bùng nổ các dự án hạ tầng cơ sở thời tổng thống tiền nhiệm.

Tân tổng thống Maldives, Ibrahim Mohamed Solih, phát biểu sau khi tuyên thệ nhậm chức, ngày 17/11/2018. REUTERS/Ashwa Faheem

Trong diễn văn ngay sau khi tuyên thệ nhậm chức tổng thống, ông Solih báo động: “Vào lúc tôi nhậm chức tổng thống, tình hình tài chính của đất nước đang bấp bệnh. Những thiệt hại đến từ các dự án được thực hiện vì động cơ chính trị, và thua lỗ, rất to lớn… Kho bạc nhà nước đã mất hàng tỉ rufiyaa – đơn vị tiền tệ của Maldives - do nạn biển thủ và tham nhũng ở mọi cấp chính quyền”.

Theo hãng tin Anh Reuters, nổi danh với những khu nghỉ dưỡng sang trọng, đảo quốc Maldives là “nạn nhân” mới nhất trong một loạt các nước nhỏ được Trung Quốc đầu tư hàng triệu đô la để thực hiện các dự án đường cao tốc và các công trình địa ốc trong khuôn khổ Sáng kiến Một Vành Đai, Một Con Đường.

Tuy nhiên, các dự án này đã đẩy đất nước chỉ có hơn 400.000 dân một chút này vào cảnh nợ nần. Nhiều tiếng nói đã vang lên đòi phải điều tra để làm rõ cách thức mà hợp đồng xây dựng đều rơi vào tay các công ty Trung Quốc, thời chính quyền tiền nhiệm của cựu tổng thống thân Bắc Kinh Abdullah Yameen.

Ông Solih đã chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống hồi tháng 9, đánh bại ông Yameen - người đã đưa Maldives xích lại gần Trung Quốc và bị sức ép quốc tế vì đã bỏ tù nhiều đối thủ chính trị.

Theo lời tân tổng thống, ông chưa nắm rõ được là ngân sách Maldives bị thâm lạm bao nhiêu. Chính quyền ông sẽ kiểm tra lại các thỏa thuận từng được ký dưới thời chính quyền Yameen, trong đó có nhiều hợp đồng ký với các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc.

Lo ngại lớn của tổng thống Solih là khoản nợ của nước này với Trung Quốc trong nhiều dự án quy mô. Ê kíp nhận chuyển giao quyền lực của ông Solih nói rằng họ đã được thông báo lại rằng Maldives nợ Trung Quốc 1,5 tỷ đô la, tuy nhiên con số thực tế có nguy cơ cao hơn rất nhiều. Ngay cả trong trường hợp Maldives “chỉ” nợ Trung Quốc 1,5 tỷ đô la, số tiền này đã tương đương với hơn 1/4 GDP hàng năm của đảo quốc.

Theo Reuters, lễ nhậm chức của tổng thống Maldives hôm qua chỉ có duy nhất một thượng khách: thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Lãnh đạo Ấn Độ đã hứa với tổng thống Solih rằng New Delhi sẵn sàng giúp Maldives vượt qua khó khăn về tài chính.

Ấn Độ, đối tác kinh tế và chính trị lâu đời của Maldives, đang ngày càng lo ngại về chính sách bành trướng của Trung Quốc, đang muốn xây dựng một tiền đồn tại đảo quốc này. Tại Sri Lanka, Trung Quốc đã thành công khi dùng nợ ép buộc được nước này bàn giao một hải cảng trọng yếu cùng khu đất chung quanh cho Trung Quốc.