« Ép » thẩm phán về hưu, Ba Lan bị Bruxelles cảnh cáo

Tại Ba Lan, sau nhiều tháng căng thẳng giữa chính quyền bảo thủ và Ủy Ban Châu Âu, Vacxava tiến thêm một bước trong dự án cải tổ tư pháp bất chấp khuyến cáo của Liên Hiệp Châu Âu. Kể từ thứ ba, 03/07/2018, tất cả thẩm phán của Toà Án Tối Cao trên 65 tuổi phải về hưu. Bruxelles ngay lập tức cảnh cáo thành viên Ba Lan « bội ước ». Các thẩm phán cũng chuẩn bị chống lại quyết định của hành pháp, bị xem là để kiểm soát tư pháp.

Biểu tình phản đối cải cách Tòa Án Tối Cao, ngày 24/07/2017 tại Vacxava. REUTERS/Kacper Pempel

Từ Vacxava, thông tín viên Damien Simonart tường thuật :

"27 thẩm phán trên 72 nghĩ hưu. Hơn một phần ba các vị thẩm phán của Toà Án Tối Cao Ba Lan kể từ hôm nay bị bắt buộc về hưu. Cho đến nay, một thẩm phán Ba Lan có quyền làm việc đến 70 tuổi. Luật mới giảm xuống còn 65.

Trong số các thẩm phán liên can có Malgorzata Gersdorf, nữ chánh án tịch của Toà Án Tối Cao Ba Lan. Tổng thống Andrezej Duda trong ngày hôm nay thông báo ngày bà phải rời chức vụ và bổ nhiệm người thay thế. Tuy nhiên, chánh án Toà Án Tối Cao không nhượng bộ.

Theo bà Malgorzata Gersdorf, dự án cải cách tư pháp này xỏa bỏ ranh giới tam quyền phân lập và bà sẽ tiếp tục làm việc như bình thường, bởi vì Hiến Pháp quy định nhiệm kỳ của chánh án Toà Án Tối Cao là 6 năm. Nhiệm kỳ của bà kéo dài đến hết tháng 04/2020.

Trước hành động của chính phủ Ba Lan lại dùng sức mạnh để áp đảo, Ủy Ban Châu Âu đã mở thủ tục khẩn cấp « cảnh cáo bội ước », bước đầu có thể đưa đến biện pháp trừng phạt tài chính.

Chiều nay và ngày mai sẽ có nhiều cuộc biểu tình ủng hộ các thẩm phán trước Toà Án Tối Cao."