Iran sẽ đàm phán với 5 nước còn lại trong thỏa thuận hạt nhân

Là nạn nhân trực tiếp của quyết định của tổng thống Trump về hiệp định hạt nhân, Iran trước mắt tìm cách đàm phán với 5 cường quốc khác đã ký kết thỏa thuận là Anh, Pháp, Đức, cũng như Nga và Trung Quốc. Tuy nhiên, ngay từ tối hôm qua, tổng thống Iran Hassan Rohani đã dọa tái khởi động chương trình làm giầu uranium có thể dùng vào mục tiêu chế tạo vũ khí nguyên tử.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani phát biểu về thỏa thuận hạt nhân. Ảnh ngày 08/05/2018 tại Teheran. IRINN/Reuters TV via REUTERS

Từ Teheran, thông tín viên RFI Siavosh Ghazi tường trình :

"Phản ứng đầu tiên của Iran đến từ chính tổng thống Hassan Rohani. Ông đã lên án quyết định của tổng thống Mỹ Donald Trump về việc tái lập các biện pháp trừng phạt Iran. Thế nhưng, ông cũng đồng thời xác định rằng ông vẫn dành cơ may cho những cuộc đàm phán sắp mở ra và sẽ kéo dài thêm vài tuần nữa với ba nước châu Âu ký kết thỏa thuận vào năm 2015.

Tổng thống Rohani đã yêu cầu ngoại trưởng Iran bắt đầu đàm phán không chỉ với Paris, Luân Đôn và Berlin, mà cả với Matxcơva và Bắc Kinh, để xem liệu năm cường quốc này hợp lại với nhau có thể đảm bảo được lợi ích của Iran hay không, sau vụ Hoa Kỳ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân.

Ông khẳng định : « Hoặc là lợi ích của Iran được 5 nước liên can bảo đảm, hoặc là Iran sẽ đi theo con đường riêng của mình », ý muốn nói là Teheran cũng có thể rời bỏ thỏa thuận hạt nhân.

Như để nhấn mạnh khả năng thứ hai đó, ông Rohani đã gợi đến khả năng cho nâng mức độ làm giầu uranium lên cao hơn nếu các cuộc đàm phán với năm nước nói trên không đạt kết quả mong muốn.

Ông đã chỉ thị cho Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử Iran thực hiện các biện pháp cần thiết, trong khi chờ kết quả các cuộc đàm phán giữa Iran và 5 quốc gia còn lại, để xem liệu họ có thể bù đắp các thiệt hại do Hoa Kỳ gây ra hay không."

Trước mắt, quyết định của Mỹ đã làm dấy lên nhiều mối quan ngại về kinh tế. Một ví dụ cụ thể là các hợp đồng lớn cung cấp máy bay cho Iran của hai tập đoàn máy bay Airbus, châu Âu, và Boeing, Mỹ có thể bị xóa bỏ. Bên cạnh đó, do việc Iran là một nhà xuất khẩu dầu hỏa lớn, chủ yếu qua vùng châu Á, các nhà máy lọc dầu ở châu Á đang phải rốt ráo tìm nguồn cung cấp khác.