Pháp : TT Macron bị chỉ trích vì muốn tưởng niệm thống chế Pétain

Vào lúc nước Pháp kỷ niệm trọng thể 100 năm ngày kết thúc Thế Chiến Thứ Nhất, tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã làm dấy lên tranh cãi khi cho rằng việc tưởng niệm thống chế Pétain ngày 11/11/2018 tới đây, cùng với nhiều thống chế khác có công trong Đệ Nhất Thế Chiến, là một điều chính đáng. Vấn đề là nhân vật Pétain lại là một người về cuối đời đã bị kết án tử hình về tội phản quốc vì đi theo Đức Quốc Xã thời Đệ Nhị Thế Chiến. Trước phản ứng chống đối, tên ông Pétain sẽ không được nhắc đến.

Thống chế Philippe Pétain rời tổng hành dinh tại Souilly, gần Verdun. Ảnh chụp tháng 3/1916. REUTERS/Collection Odette Carrez/File Photo

Theo một ý định ban đầu, ngày 11/11 tới đây, sẽ có 8 thống chế Pháp, anh hùng của thời Đệ Nhất Thế Chiến, được tưởng niệm nhân một buổi lễ tại điện Invalides, Paris. Trong số này có nhân vật lịch sử gây tranh cãi là thống chế Pétain.

Đối với tổng thống Pháp, việc tưởng niệm thống chế Pétain là một điều đúng đắn vì ông là một trong những tướng lãnh đã giúp nước Pháp chiến thắng trong cuộc Thế Chiến Thứ Nhất. Phát biểu tại thị xã Charleville-Mezières hôm 07/11, ông Macron biện minh rằng « việc bày tỏ lòng kính trọng với các cựu thống chế đã dẫn dắt quân đội Pháp giành chiến thắng là hoàn toàn chính đáng ». Theo ông, « Thống chế Pétain là một binh sĩ xuất sắc trong Đệ Nhất Thế Chiến ».

Vấn đề tuy nhiên là thống chế Pétain, trong tư cách là lãnh đạo chính phủ Vichy tại Pháp thời Đệ Nhị Thế Chiến, lại là đồng minh của Đức Quốc Xã, và bị kết án tử hình sau Đệ Nhị Thế Chiến về tội phản quốc, bản án sau đó được giảm thành chung thân.

Ý kiến của ông Macron dĩ nhiên đã bị cộng đồng Do Thái, nhiều đảng đối lập và một phần công luận Pháp phản đối. Ông Francis Kalifat, chủ tịch tổ chức CRIF của người Do Thái tại Pháp đã bày tỏ thái độ « chấn động khi nước Pháp tưởng niệm một người bị coi là không xứng đáng là người Pháp ». Còn Jean-Luc Mélenchon, lãnh đạo cực tả thuộc phong trào Nước Pháp Bất Khuất cũng cho rằng « ông Pétain là một kẻ phản quốc và là một người bài Do Thái mà tội ác và sự phản bội không thể bị xóa sạch trong lịch sử. »

Trước làn sóng phản đối gay gắt, tối hôm qua, phủ tổng thống Pháp đã phải cải chính. Trên trang Facebook, phát ngôn viên chính phủ Pháp Benjamin Griveaux cho biết sẽ không có bất kỳ lễ tưởng niệm chính thức nào dành cho Philippe Pétain, cộng tác viên của Đức Quốc Xã, nhân các buổi kỷ niêm ngày chấm dứt Đệ Nhất Thế Chiến trong tuần này.

Theo ông Griveaux « Các thống chế được tưởng niệm đều là những người mà danh dự không bị hoen ố, và chỉ có những người đó mới được Cộng Hòa Pháp vinh danh… Nếu có một sự ngộ nhận nào đó, đó là vì chính phủ đã không đủ rõ ràng về điểm này ».