Pháp xuất bản hơn 580 sách truyện nhân mùa văn học

Hàng năm, mùa văn học ở Pháp diễn ra hầu như cùng lúc với mùa tựu trường. Hầu hết các tựa sách mới có khả năng được tuyển chọn để tranh các giải văn học đều được cho ra mắt độc giả vào đầu mùa thu, sau khi kết thúc hai tháng hè. Theo tuần báo chuyên ngành xuất bản Livres Hebdo, mùa văn học Pháp năm 2017 có tới 581 sách truyện : đa phần là tiểu thuyết, phần còn lại là những tập truyện ngắn.

Khung cảnh Hội chợ sách Paris tại Porte de Versailles Photo : AFP

Cuộc khảo sát do tạp chí Livres Hebdo thực hiện cùng với mạng lưu trữ dữ liệu electre.com cho thấy mùa văn học năm nay ‘‘xôm trò hơn’’ so với năm trước. Số lượng tựa sách xuất bản tăng thêm 4% (581 cuốn sách thay vì 560). Các quyển tiểu thuyết đầu tay cũng nhiều hơn trước : 81 quyển sách được phát hành vào năm 2017, trong khi chỉ có 66 quyển trong năm 2016, điều đó đem lại một luồng gió mới, dù chỉ là thoảng qua trong ngành xuất bản.

Xét về tiêu chuẩn ''hàng ngoại, hàng nội'' cũng không có gì thay đổi. Trên tổng số các tựa sách xuất bản, hai phần ba là tiểu thuyết và truyện ngắn của Pháp. Một phần ba còn lại chủ yếu là sách dịch sang tiếng Pháp từ các tác phẩm ngoại quốc. Từ năm này qua năm nọ, số tựa sách tiểu thuyết nước ngoài tung ra thị trường Pháp dao động ở mức 195 quyển hàng năm.

Trong số các tựa sách mới, có khá nhiều quyển tiểu thuyết được chờ đợi do tác giả là những tên tuổi quen thuộc với độc giả. Chẳng hạn như ngòi bút của Erik Orsenna, Philippe Besson, Jean Philippe Toussaint, Jean Teulé, hay là Amélie Nothomb (hầu như năm nào cũng đều có sách xuất bản nhân dịp này) ....

Bên cạnh đó, còn có các nhà văn như Marie Darrieussecq, Sorj Chalandon, Eric Reinhardt hay là Kamel Daoud từng đoạt một trong số các giải văn học quan trọng ở Pháp như giải Médicis, giải tiểu thuyết của Hàn lâm viện Pháp, giải Renaudot hay giải Goncourt cho tiểu thuyết đầu tay. Về phía các nhà văn nước ngoài có tác phẩm ăn khách được dịch sang tiếng Pháp, năm 2017 đánh dấy ngày xuất hiện trở lại của các nhà văn Don DeLillo, Orhan Pamuk, Magda Szabo, Colson Whitehead, Daniel Mendelsson hay là David Lagercrantz.

Sự kiện ngành xuất bản Pháp năm 2017 phát hành thêm nhiều tựa sách không có nghĩa là ngành này bội thu so với năm trước. Theo liên đoàn quốc gia ngành xuất bản (SNE / Syndicat National de l’Édition) doanh thu hàng năm của các nhà xuất bản vẫn dao động ở mức 2,7 tỷ euro, trong đó có tới 95% mức doanh thu đến từ việc bán sách trên thị trường.

Tuy bị khủng hoảng, nhưng nhìn chung thị trường sách ít bị tác động mạnh như thị trường đĩa nhạc và đĩa hình. Sự phát triển của internet và của các mạng xã hội thay đổi ít nhiều cung cách kinh doanh cũng như mua sắm nơi người tiêu dùng. Trong cái rủi lại có cái may, khi nghe nhạc người ta thích tải cả ngàn bài hát vào trong điện thoại di động giống như một cái ‘‘tủ nhạc bỏ túi’’, thế nhưng khi đọc sách người Pháp vẫn thích lật trang sách, cầm quyển sách trên tay tạo cho họ cái cảm giác thú vị rất thật, khác hẳn với cách đọc sách qua màn hình cảm ứng.

Điều đó có thể giải thích vì sao các loại ebook hay audiobook tức là phiên bản điện tử hay là phiên bản sách ghi âm tuy có phát triển, tuy vẫn được phát hành và phân phối, nhưng vẫn ở một mức khiêm tốn, về số bán thì số lượng sách điện tử chỉ tương đương với 6,5% doanh thu hàng năm của ngành xuất bản tại Pháp.

Sự kiện mùa văn học Pháp 2017 có tới 81 quyển sách tiểu thuyết đầu tay là một điều đáng mừng, ở chỗ những khó khăn của ngành xuất bản không ngăn cản các ngòi bút trẻ tiếp tục đeo đuổi con đường sáng tác. Tuy nhiên, đối với liên đoàn ngành xuất bản, thị trường sách ở Pháp còn đang ở trong giai đoạn phục hồi, sau nhiều năm bị thất thu liên tục.