Bầu cử Pháp: Tỷ lệ vắng mặt, chìa khóa chính cho vòng hai

Cuộc tranh luận giữa hai ứng viên Marine Le Pen (FN) và Emmanuel Macron (En Marche!) hôm qua 03/5/2017 diễn ra quyết liệt. Các cuộc thăm dò dư luận ngay sau đó vẫn dự báo ứng viên cánh trung dẫn xa đối thủ cực hữu. Thăm dò cũng cho thấy tỉ lệ vắng mặt sẽ khá là cao, 22-28%. Đây chính là một trong những kịch bản gây khó khăn nhất cho các nhà điều tra, thăm dò dư luận.

Cử tri vắng mặt tại vòng 2 của cuộc bầu cử tổng thống Pháp ngày 7/5/2017 dự báo rất cao. JOEL SAGET / AFP

Theo các nhà phân tích, tỷ lệ cử tri vắng mặt vòng một có thể là một nguồn dự trữ lá phiếu lý tưởng giúp bà Marine Le Pen rút ngắn khoảng cách với đối thủ cánh trung trẻ tuổi, ông Emmanuel Macron. Kết quả bỏ phiếu vòng một cho thấy tỷ lệ vắng mặt là 22,23%, cao hơn con số 20,52% của năm 2012 nhưng chưa phá kỷ lục vòng một năm 2002 là 28,4%.

Sự hiện diện của ông Jean-Marie, cha của bà Marine Le Pen trong vòng hai bầu cử tổng thống 2002 sau đó đã dẫn đến cuộc huy động đông đảo cử tri bỏ phiếu chống lại ứng viên Mặt Trận Quốc Gia FN. Nhưng điều này chưa chắc sẽ tái diễn đối với bà Le Pen do mặt trận chung chống đảng cực hữu năm nay bị chia rẽ sâu sắc.

Trả lời câu hỏi của AFP, ông Jean-Yves Dormagen, giáo sư ngành Khoa Học Chính Trị, trường đại học Montpellier phân biệt hai kiểu vắng mặt. Kiểu thứ nhất có tính xã hội học có thể gây bất lợi cho FN. Những vùng có tỷ lệ cử tri vắng mặt cao, nhưng có số phiếu ủng hộ FN đông. Ngược lại với những vùng có tỷ lệ đi bỏ phiếu đông, các cử tri hoặc ủng hộ Emmanuel Macron, hoặc bỏ phiếu cho François Fillon.

Kiểu vắng mặt thứ hai mang nhiều yếu tố chính trị. Theo ông Dormagen, "rất nhiều cử tri ủng hộ ứng viên cực tả Jean-Luc Melenchon vòng một cho biết sẽ vắng mặt hay bỏ phiếu trắng. Điều này sẽ rất có lợi cho bà Marine Le Pen. Bởi vì nếu như những người này mà đi bỏ phiếu, họ sẽ chọn ông Macron".

Tuy nhiên nhiều nhà phân tích tỏ ra lạc quan cho rằng, tỷ lệ vắng mặt cao chỉ là có thể giúp bà Marine Le Pen rút ngắn khoảng cách về ý định bỏ phiếu giữa hai ứng viên. Bởi vì, điều bà Le Pen cần ở những cử tri vắng mặt vòng một, đó không phải là có những cử tri không chọn ai, mà là có những cử tri chọn bà, theo như nhận định của ông Bruno Jeanbart, viện OpinionWay.

Vấn đề đối với ứng viên Emmanuel Macron hiện nay, « không chỉ đơn giản là « đắc cử » mà phải là « thắng cử » lớn, nhằm biến thắng lợi này thành như là một hành động tạo dựng nên nhiệm kỳ 5 năm riêng của mình. Do đó, ngoài tỷ lệ ủng hộ cao nhất có thể, điều đó còn lệ thuộc nhiều vào tỷ lệ tham gia bỏ phiếu có đông đảo hay không », theo như phân tích của viện thống kê BVA.

Hiện tại, các thăm dò trước khi diễn ra tranh luận đã cho thấy là 2/3 những người ủng hộ đảng Nước Pháp Bất Khuất của Jean-Luc Melenchon có ý định vắng mặt hay bỏ phiếu trắng, duy chỉ có 35% cử tri có ý định bỏ phiếu cho ông Macron. Về phần cánh hữu, từ 1/4 đến 1/3 cử tri ủng hộ ứng viên đảng cánh hữu Những Người Cộng Hòa, François Fillon ở vòng một cũng có thể không đi bỏ phiếu. Riêng cử tri của Benoit Hamon (PS) là tỏ ra rất tích cực, 80% trong số này khẳng định sẽ đến các phòng phiếu ngày Chủ Nhật này.

Sau ba tiếng đồng hồ tranh luận gay gắt và quyết liệt với những lời chỉ trích nhau dữ dội chưa từng thấy, theo các thăm dò ngay sau đó, đại đa số khán giả nhận thấy Emmanuel Macron có vẻ thuyết phục hơn Marine Le Pen. Nhưng không ai đoán được chữ « ngờ » nếu tỷ lệ cử tri vắng mặt cao.