Paris tôn vinh thời trang Balenciaga

Cách đây gần một thế kỷ, nhà thiết kế thời trang Cristóbal Balenciaga mở xưởng may đầu tiên tại thành phố San Sebastian, ở vùng basque thuộc Tây Ban Nha. Chỉ trong vài năm, ông nhanh chóng trở thành một trong những tên tuổi nổi tiếng nhất của làng thời trang thời bấy giờ.

Nhà thiết kế Cristóbal Balenciaga tại xưởng may Paris, 1967 ® Henri Cartier-Bresson, Magnum Photos

Cuộc nội chiến Tây Ban Nha đã buộc Cristóbal Balenciaga phải dời cơ sở làm ăn vào năm 1937. Ông chuyển đến Paris lập nghiệp, mở cửa hàng sang trọng tại căn hộ số 10 trên đại lộ George V cách đây vừa đúng 80 năm. Thủ đô Paris đã chọn những cột mốc thời gian quan trọng này để tôn vinh tài nghệ của Balenciaga.

Về điểm này, không phải chỉ có một sự kiện duy nhất, mà lại có tới ba cuộc triển lãm lớn được tổ chức ở những địa điểm và thời điểm khác nhau. Đầu tiên hết từ đây cho tới giữa tháng 7, cuộc triển lãm phần một sẽ diễn ra tại viện bảo tàng Bourdelle ở Paris quận 15. Kế đến, cuộc triển lãm phần hai sẽ được tổ chức tại Maison Victor Hugo ở Paris quận 4 từ cuối tháng 6 cho tới cuối tháng 9 năm 2017.

Đối với những ai chưa từng biết đến, đây là dịp làm một công hai chuyện, vì các bạn vừa có thể đi xem triển lãm thời trang, vừa khám phá căn nhà riêng của văn hào Victor Hugo, tọa lạc ngay tại quảng trường Place des Vosges. Sau đó, cuộc triển lãm phần chót sẽ diễn ra tại viện bảo tàng Palais Galliera ở Paris quận 16 từ đầu tháng 10 cho tới tháng Giêng 2018.

Sở dĩ có tới ba cuộc triển lãm là vì lúc sinh tiền nhà may Balenciaga đã sáng tác rất nhiều và đều tay. Khi từ trần vào năm 1972, ông để lại một khối lượng tác phẩm đồ sộ, không phải chỉ có áo quần may mặc hay phụ kiện trang trí, mà còn có nhiều bản phác họa, tài liệu nghiên cứu, sách vở sưu tầm ….. Viện bảo tàng thời trang Palais Galliera ở Paris đã phối hợp với kho lưu trữ Balenciaga để tìm lại nguồn gốc và bối cảnh ra đời của các bộ y phục thời trang và nhất là các kiểu áo dạ hội.

Cuộc triển lãm phần một tại viện bảo tàng Bourdelle mang chủ đề "L’Oeuvre au Noir", trưng bày 75 kiểu áo khác nhau phần lớn đều là áo dạ hội, nhưng tất cả đều toàn là một sắc đen. Theo lời ông Olivier Saillard giám đốc bảo tàng Galliera, sinh thời Cristóbal Balenciaga tuy gọi là nhà may nhưng ông lại có một góc nhìn và một lối tiếp cận của một nhà điêu khắc.

Đối với nhà thiết kế Balenciaga, kiểu áo không chỉ quan trọng ở đường nét mà còn phải tinh tế trong chất liệu. Có lẽ cũng vì thế mà nếu như đối với người khác màu đen không phải là một màu sắc thật sự, thì ngược lại đối với Balenciaga, ông tận dụng chất liệu để làm nổi bật các sắc thái khác nhau trong cùng một gam màu ……

Một cuộc triển lãm với toàn bộ 75 kiểu áo màu đen thoạt nghe có vẻ như hơi đơn điệu tẻ nhạt, nhưng rốt cuộc lại trở nên phong phú ở chỗ : trong cái bố cục dàn dựng triển lãm toàn một màu đen ấy, con mắt người xem lại nhận thấy được tất cả những nét khác biệt : vải mềm chất liệu nhẹ nhàng thì nên dùng các màu nhung huyền bóng loáng có thể phản chiếu ánh sáng, loại cứng chất liệu hơi thô thì nên dùng gam màu sẫm tối như màu gỗ mun, than chì, than đá ……

Một trong những kiểu áo quan trọng của cuộc triển lãm L’Oeuvre au Noir là kiểu áo đầm dáng phồng (robe sac / sack dress) mà ông Cristóbal Balenciaga đã thiết kế vào năm 1957, tức cách đây đúng 60 năm. Kiểu áo này không hề có đường eo hay thắt lưng với đường nét tỉnh lược và đơn giản tối đa, đã định hình cho vóc dáng của người phụ nữ Âu Mỹ trong suốt những năm 1960.

Được mệnh danh là bậc thầy có tầm ảnh hưởng lớn không thua gì Christian Dior, nhà may Cristóbal Balenciaga đã gợi hứng cho rất nhiều tên tuổi đi sau ông như Oscar de la Renta, Hubert de Givenchy hay André Courrèges. Nhà thiết kế Christian Dior rất khâm phục Balenciaga vì ông là một trong những gương mặt hiếm hoi có tài may đo thực thụ, ông có thể thực hiện một kiểu áo từ đầu tới cuối : vẽ mẫu, rồi cắt đo, thêu may.

Chính cũng vì Cristóbal Balenciaga có tầm ảnh hưởng lớn, cho nên ông xứng đáng được Paris vinh danh qua ba cuộc triển lãm lớn. Nếu như trong ngành điêu khắc năm nay là năm của Auguste Rodin, thì đối với ngành thiết kế thời trang, có thể xem năm 2017 là năm của Balenciaga !!!