Thương mại Âu-Trung : Bắc Kinh hứa mở cửa, Bruxelles thận trọng

Trung Quốc cam kết hé mở thêm thị trường, không phân biệt đối xử, qua tuyên bố chung được Liên Hiệp Châu Âu chào mừng như là một « bước đột phá » trong quan hệ với Bắc Kinh. Tuy nhiên, Liên Âu vẫn giữ thái độ thận trọng không cả tin vào lời hứa đối tác.

Lễ ký tuyên bố chung sau thượng đỉnh châu Âu - Trung Quốc, Bruxelles, Bỉ, ngày 09/04/2019 Stephanie Lecocq/Pool via REUTERS

Trong cuộc họp tại Bruxelles chiều hôm qua 09/04/2019, thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Donald Tusk và chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Jean-Claude Juncker, đã ký một văn kiện dài 7 trang. Trong tuyên bố chung , hai bên cam kết phát huy một nền thương mại dựa trên « những quy định rõ ràng », hợp tác chống lại chủ trương « đơn phương, bảo hộ mậu dịch ».

Một trong những điều kiện mà châu Âu xem là « sinh tử » bảo đảm tính cạnh tranh công bằng cũng được phía Trung Quốc, đến phút cuối cùng, chấp nhận ghi vào văn bản : đó là củng cố các quy định quốc tế về tài trợ công nghiệp trong khuôn khổ tổ chức Thương Mại Thế Giới (WTO). Đối với Liên Âu, lãnh vực xí nghiệp quốc doanh của Trung Quốc được nhà nước tài trợ là một hình thức cạnh tranh bất chính.

Chủ tịch Hội Đồng Châu Âu gọi đây là « một bước đột phá », vì lần đầu tiên Bắc Kinh nhìn nhận quy tắc « chống cạnh tranh bất chính » để cải cách WTO.

Theo AFP từ Bruxelles, cuộc đàm phán về bản tuyên bố chung này rất gay go có lúc tưởng đâu thất bại, vì phái đoàn Trung Quốc không chịu cam kết dứt khoát. Cuối cùng, trước thái độ cứng rắn của Liên Âu, họ đã đồng ý nhượng bộ, ký văn kiện cam kết « điều phối mở cửa thị trường dễ dàng hơn và không có phân biệt đối xử ».

Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tuyên bố sau đó là « sẽ thực hiện lời hứa, xí nghiệp đôi bên được đối xử công bằng, mở cửa hai chiều, công ty nước ngoài không bị cưỡng bách chuyển giao công nghệ cho đối tác Trung Quốc ».

Cũng theo AFP, trong khuôn khổ chính sách mới đối phó với những ẩn ý, đặc biệt là của đối tác Trung Quốc, chính sách kiểm soát đầu tư nước ngoài vào châu Âu sẽ được thi hành trong tháng Tư này.

Trước mắt, tuyên bố chung Bruxelles cho phép Liên Âu và Trung Quốc lập một mặt trận chung, trong lãnh vực thương mại, chống lại các đe dọa của tổng thống Mỹ Donald Trump.