Các nhà cựu ngoại giao kêu gọi Bắc Kinh trả tự do cho 2 công dân Canada

Gần 150 nhà cựu ngoại giao và giới nghiên cứu từ 19 quốc gia đã ký tên vào một lá thư ngỏ gửi đến chính quyền Trung Quốc kêu gọi trả tự do cho hai công dân Canada, do bị tình nghi làm gián điệp.

Cờ Canada trong khuôn viên tòa đại sứ Canada ở Bắc Kinh. Ảnh minh họa. REUTERS/Thomas Peter

Lá thư ngỏ của 143 nhà cựu ngoại giao và chuyên gia được công bố hôm qua, 21/01/2019, khẳng định các hoạt động của hai công dân Canada, nhà cựu ngoai giao Michael Kovrig và nhà tư vấn Michael Spavor, có mục tiêu thúc đẩy quan hệ giữa Trung Quốc với phần còn lại của thế giới, cũng như cải thiện các hiểu biết về Trung Quốc ở nước ngoài.

Trong số những người ký tên vào lá thư ngỏ này, có sáu cựu đại sứ của Canada (Fred Bild, Joseph Caron, Earl Drake, David Mulroney, Guy Saint-Jacques et Robert Wright), hai cựu đại sứ Mỹ tại Trung Quốc (Gary Locke et Winston Lord), cùng cựu thống đốc Hồng Kông người Anh (Chris Patten). Nhiều nhà nghiên cứu chuyên về Trung Quốc cũng ký tên vào thư ngỏ này.

Trả lời AFP, ông Jan Weidenfeld, làm viêc tại một cơ sở nghiên cứu của Đức về Trung Quốc (Mercator Institute for China Studies - MERICS), cho biết mục tiêu của thư ngỏ này là để chính quyền Bắc Kinh hiểu rằng vụ bắt giữ hai công dân Canada khiến hình ảnh Trung Quốc trong mắt của một bộ phận lớn cộng đồng quốc tế đang xấu đi nghiêm trọng.

Đối với công luận phương Tây, vụ bắt giữ hai công dân Canada nói trên được xem như là các hành động trả đũa, sau khi Canada bắt giữ giám đốc tài chính của tập đoàn Trung Quốc Huawei (Hoa Vi), bà Mạnh Vãn Châu (Meng Wanzhou) hồi đầu tháng 12/2018, tại Vancouver, theo yêu cầu của tư pháp Mỹ. Bà bị cáo buộc là đã che giấu các quan hệ làm ăn giữa tập đoàn này với một công ty Iran, nhằm lách lệnh trừng phạt của Mỹ nhắm vào Teheran.

Về phía Hoa Kỳ, trang mạng Globe and Mail dẫn lời của đại sứ Canada tại Mỹ, theo đó tư pháp Mỹ đã thông báo với chính quyền Canada là sẽ sớm gửi yêu cầu dẫn độ chính thức đối với lãnh đạo tài chính Huawei.

Pháp chuẩn bị biện pháp để đối phó với Huawei

Theo thông tin của nhật báo kinh tế Pháp Les Echos, sau Mỹ, Canada, Nhật, Úc, chính phủ Pháp đang lần đầu tiên chuẩn bị một loạt biện pháp nhằm kiểm soát chặt hơn các hoạt động của Huawei, cũng như việc sử dụng các thiết bị liên quan đến mạng internet tốc độ cao 5G của tập đoàn này, do lo ngại bị gián điệp Trung Quốc xâm nhập.Một trong các biện pháp có thể là trao nhiều quyền hạn hơn cho Cơ Quan Quốc Gia về An Ninh Mạng – ANSSI.

Về phần mình, tập đoàn Trung Quốc nhiều lần lên tiếng bác bỏ các cáo buộc, mà họ cho là không có cơ sở.