Án tử hình : Ân Xá Quốc Tế tố cáo Trung Quốc bưng bít thông tin

Trong báo cáo hàng năm về án tử hình, công bố ngày 11/04/2017, tổ chức Ân Xá Quốc Tế đã tố cáo Trung Quốc là nước hành quyết nhiều tử tù nhất, cao hơn tất cả những nước khác trên thế giới gộp lại. Bắc Kinh còn bịt kín thông tin xem đấy là « bí mật quốc gia ».

Nicholas Bequelin (P), đặc trách khu vực Đông Á của tổ chức Amnesty International công bố báo cáo về án tử hình tại Trung Quốc. Ảnh ngày 10/04/2017. ANTHONY WALLACE / AFP

Trong bản báo cáo, Ân Xá Quốc Tế nêu con số người bị xử tử trên thế giới vào năm ngoái 2016 là 1.032, giảm 37% so với 2015. Đà sụt giảm chung bắt nguồn từ việc số án thi hành giảm 42% ở Iran, 73% ở Pakistan, và ở Mỹ cũng xuống thấp (20 người).

Nhưng các con số trên đã không kể đến trường hợp Trung Quốc, mà thống kê không được Nhà nước tiết lộ, xem đấy là « bí mật quốc gia », trong khi mà, theo Ân Xá Quốc Tế, đã có hàng ngàn người bị xử tử mỗi năm tại Trung Quốc, nhiều hơn tất cả các nước khác trên thế giới gộp lại.

Ân Xá Quốc Tế cho biết đã xác định được « hàng trăm trường hợp » bị tuyên án tử hình không nằm trong dữ liệu mà Bắc Kinh đã đưa lên mạng để chứng tỏ sự « minh bạch ».

Trong số 931 trường hợp được thông báo chính thức từ 2014 đến 2016 - một phần nhỏ của tổng số thật - chỉ có 85 vụ hành quyết là được lưu trong các dữ liệu. Những vụ xử tử về tội danh khủng bố hay buôn bán ma túy không được nhắc đến.

Trong cuộc họp báo tại Hồng Kông, giám đốc Ân Xá Quốc Tế phụ trách vùng Đông Á, Nicolas Bequelin, cho rằng « Trung Quốc là quốc gia duy nhất có chế độ bưng bít thông tin về án tử hình như vậy, có lẽ là vì số người bị xử tử quá cao, nên không muốn nêu lên, không muốn cho thấy rằng Bắc Kinh là một trường hợp ngoại lệ ».

Như để chứng minh là họ có tiến bộ trong lãnh vực này, Trung Quốc, đã nhấn mạnh trên việc đã giảm danh sách những tội danh bị án tử hình, giờ chỉ còn khoảng 40 tội danh.

Một số tổ chức bảo vệ nhân quyền công nhận là con số người bị xử đã có giảm những năm gần đây : Human Rights Watch nêu con số dưới 4000 vào năm 2014, so với 10 000 một thập niên trước.

Nguyên nhân là bộ luật được cải tổ năm 2007 đã buộc là phải có sự chấp thuận của Tòa Án Tối Cao đối với mọi án tử hình. Mối lo ngại của dư luận trước những trường hợp xử tử oan cũng phần nào gây sức ép lên chính quyền.

Ví dụ được nhắc đến là trường hợp một thanh niên bị xử tử cách đây 21 năm về tội hãm hiếp giết người, nhưng đã được Tòa Án Tối Cao xử trắng án vào tháng 12 vừa qua, sau khi thủ phạm thật sự nhận tội,một thập niên sau.