Vụ kiện Biển Đông : Một tổ chức luật của Đài Loan nhập cuộc

Theo Reuters, hôm nay 10/05/2016, một tổ chức luật của Đài Loan, có quan điểm gần với chính quyền Đài Bắc, đã gửi tài liệu đến Tòa Trọng Tài Thường Trực, có trụ sở tại La Haye. Đây là tòa án đang xử vụ Philippines kiện các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông. Nhiều nhà quan sát ghi nhận, quan điểm của tổ chức nói trên có thể ảnh hưởng đến phán quyết của tòa, chỉ ít tuần trước thời hạn ra phán quyết chính thức.

Đảo Ba Bình do Đài Loan kiểm soát ở Trường Sa. Ảnh chụp từ trên không ngày 23/03/2016. Reuters

Hồi tháng trước, các thẩm phán đã nhận được hồ sơ của Society International Law, một tổ chức có liên hệ mật thiết với chính quyền Đài Bắc. Theo một nguồn tin gần gũi với hồ sơ này, sau khi nghiên cứu hàng trăm trang tài liệu, các thẩm phán đã yêu cầu Bắc Kinh và Manila gửi thông tin bổ sung, cho dù Đài Loan không phải là quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc, hay tham gia ký kết Công Ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS).

Trả lời Reuters, người phát ngôn của tổng thống mãn nhiệm Mã Anh Cửu (Ma Ying-jeou) cho biết, tổ chức tư nhân đệ nạp hồ sơ nói trên không nhân danh chính phủ Đài Loan, nhưng lập trường của Society International Law không xa với lập trường chính thức của Đài Bắc. Ông Mã Anh Cửu từng đứng đầu tổ chức này.

Trong văn bản gửi đến Tòa Trọng Tài Thường Trực, tổ chức Đài Loan dẫn lại nhiều báo cáo, thông cáo của chính quyền Đài Bắc, theo đó, đảo Ba Bình (Itu Aba hay Thái Bình) do Đài Loan kiểm soát, cần được coi là một hòn đảo có người sinh sống và có đời sống kinh tế độc lập, vì vậy cần phải được hưởng quy chế đặc quyền kinh tế 200 hải lý (EEZ), theo UNCLOS.

Đây chính là điều mà Philippines hoàn toàn bác bỏ, khi cho rằng Ba Bình chỉ là "đá" (rock), chứ không phải là “đảo” (island), theo định nghĩa của UNCLOS.

Cho đến nay, Trung Quốc không công nhận thẩm quyền của Tòa Trọng Tài Thường Trực trong việc xét xử vụ kiện của Philipinnes, nhưng lập trường của Đài Bắc có thể có lợi cho Trung Quốc.

Trong một thông báo bằng fax gửi Reuters, bộ Ngoại Giao Trung Quốc nhấn mạnh : “Nhân dân hai bên bờ eo biển Đài Loan đều có trách nhiệm phối hợp bảo vệ di sản tổ tiên để lại”.

Hiện tại Tòa Trọng Tài Thường Trực và phía Philippines chưa có trả lời chính thức với Reuters về vụ hồ sơ Đài Loan.